Kastendiscriminatie is een onderbelichte maar ingrijpende vorm van discriminatie en uitsluiting die honderden miljoenen mensen treft, vooral in Zuid-Azië. Het kastenstelsel deelt mensen bij geboorte in ongelijke, hiërarchische groepen in en beïnvloedt bijna elk aspect van het leven: waar je woont, met wie je trouwt en welk werk je kunt doen.

Mensen uit gemarginaliseerde kastengroepen behoren tot de allerarmsten en meest uitgesloten groepen in de samenleving. Zij hebben weinig toegang tot land, water en onderwijs, en zijn nauwelijks vertegenwoordigd in besluitvorming. Ze verrichten vaak het zwaarste, vuilste en gevaarlijkste werk in internationale productieketens – onzichtbaar, onbeschermd en onderbetaald – en lopen het grootste risico op uitbuiting, kinderarbeid en gedwongen arbeid.

Vrouwen uit gemeenschappen die worden getroffen door kastendiscriminatie krijgen vaak te maken met meerdere vormen van uitsluiting. Niet alleen hun kaste speelt een rol, maar ook hun gender. En wanneer zij migreren voor werk – wat vaak gebeurt – maakt hun migratiestatus hen nóg kwetsbaarder.

Kastendiscriminatie: een blinde vlek in mensenrechten due diligence

Ondanks de ernst en omvang van deze structurele vorm van uitsluiting en discriminatie ontbreekt kastendiscriminatie vrijwel volledig in internationale richtlijnen voor mensenrechten en bedrijfsleven. Bedrijven herkennen het probleem niet en nemen geen maatregelen. Veel bedrijven zijn zich niet bewust van het bestaan of de impact van kastendiscriminatie. Het is zelden een onderwerp in risicoanalyses en er is weinig tot geen contact met getroffen werknemers of de organisaties die hen vertegenwoordigen. Hierdoor blijven ernstige misstanden vaak onder de radar en worden belangrijke oorzaken van arbeidsrechtenschendingen niet aangepakt.

Arisa werkt samen met partnerorganisaties in Zuid Azië om bedrijven bewuster te maken van de risico’s van kastendiscriminatie. We roepen bedrijven op om deze vorm van discriminatie uitsluiting serieus te nemen in hun due diligence-beleid. Alleen door kastendiscriminatie te herkennen en aan te pakken, kunnen bedrijven écht bijdragen aan eerlijke arbeidsomstandigheden en gelijke kansen voor iedereen.