Een kritisch rapport met veel bruikbare aanbevelingen, ook voor Arisa
Arisa, 23 juli 2020
Het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) heeft in opdracht van Minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking de 11 huidige IMVO (Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) convenanten geëvalueerd.
Het KIT oordeelt dat de convenanten zorgen voor meer kennis en begrip bij bedrijven voor mensenrechten en milieu, maar dat ze nog niets opleveren voor slachtoffers van mensenrechtenschendingen en milieuschade. Om meer impact te bereiken op het gebied van IMVO door bedrijven pleit het KIT voor wetgeving op basis van de OESO Richtlijnen en de UN Guiding Principles. De evaluatie benoemt ook een belangrijke weeffout in de opzet van de convenanten: de Nederlandse regering heeft onvoldoende eisen gesteld aan de kwaliteit van de convenanten waardoor de ambities en doelstellingen van de convenanten enorm verschillen van elkaar. Ook benoemt het rapport het belang van druk van buiten om schendingen onder de aandacht te brengen.
Als Arisa hebben wij ons altijd hard gemaakt voor transparantie in de keten, betrokkenheid van lokale stakeholders en voor de mogelijkheid om bij schendingen klachten in te dienen en genoegdoening te krijgen. In de evaluatie komen de twee convenanten waar Arisa bij is betrokken, duurzame kleding en textiel en TruStone, als relatief goed naar voren. Zowel transparantie als de mogelijkheid om als benadeelde te klagen over deelnemende bedrijven bij een onafhankelijke klachten- en geschillencommissie zijn in deze convenanten opgenomen. Alhoewel TruStone nog in haar eerste jaar zit en bedrijven net zijn begonnen met het doen van due diligence verwacht Arisa dat het convenant impact kan hebben in onder meer India waar veel natuursteen wordt gewonnen.
Arisa is betrokken bij diverse concrete projecten in risicolanden die samen met bedrijven zijn opgestart. Door concreet samen te werken hebben zowel Arisa als onze lokale partners toegang tot informatie en contacten die anders lastig te verkrijgen zijn, maar die belangrijk zijn om tot duurzame verbeteringen in de keten te komen. Gezamenlijke projecten, met bedrijven vakbonden en maatschappelijke organisaties, wordt in de evaluatie genoemd als een belangrijke manier om resultaten te behalen.
Arisa ziet dat het lerende effect op het gebied van MVO en de daarmee samenhangende processen rond identificeren en voorkomen van misstanden groot is bij de deelnemers van de convenanten. Tegelijkertijd is alleen bewustzijn niet voldoende om de mensenrechtenschendingen te voorkomen en aan te pakken. De huidige COVID-19 crisis laat nog eens duidelijk zien hoe belangrijk verantwoord ondernemen is en Arisa is daarom blij met het initiatief van de ChristenUnie samen met PvdA, GroenLinks en SP, voor IMVO-wetgeving. Wetgeving die bedrijven verplicht due diligence te laten uitvoeren zal zorgen voor een duidelijke norm voor alle bedrijven waarmee ook de kwaliteit van de convenanten verbetert en koplopers geen concurrentienadeel hebben ten opzichte van bedrijven die zich niet inzetten voor MVO standaarden.
